We moeten even inkomen in Turkije. Het reizen is niet makkelijk, de kaarten kloppen soms niet, er is veel uitzoekwerk en we zijn overweldigd door de afstanden in het land. Maar beetje bij beetje veroveren de gastvrije mensen en de Turkse keuken ons hart.
Het hebben over dé Turkse keuken, is net zoiets als het hebben over dé Italiaanse keuken. Iedere regio, of misschien zelfs wel iedere familie, heeft zo zijn eigen specialiteiten en lekkernijen. Met de ‘Hollandse’ kebab en börek in mijn hoofd weet ik eigenlijk niet zo goed wat ik moet verwachten. Ook hier is erg lekkere börek en kebab én tot mijn grote blijdschap een keuken die rijk is aan groente! Naast een smaakexplosie vormen de gerechten een kleurrijk palet van rood, groen, geel of anders. De markten en straatjes vullen zich met rijke geuren van al dat lekkers.
Markten
Na Istanbul gaan we op weg naar kleinere dorpjes. Het is maandagochtend en de straten van Goynuk zijn gevuld met stalletjes, auto’s, mensen. Het geluid van de moskee weerkaatst in de bergen en draagt bij aan de drukte. Het kleine dorp leeft! Het is marktdag en de restaurantjes om de markt worden drukbezocht. We eten hier onze eerste tosti met sucuk – een sterk gekruide droge worst -, met uitzicht op de markt en de omliggende huizen. Lekker, maar je gaat er wel een beetje van stinken 😅. Op de markt kopen we verse groenten, bulgur en walnoten. De porties die we nemen zijn klein, we eten het immers samen op en moeten het in de auto kwijt. Dit resulteert wel in verbaasde blikken, omdat de Turken vaak veel groter inkopen. Net als we de markt willen verlaten zien we een in dierenprint gehulde dame verse Gözleme -turkse gevulde pannenkoek- maken. Zullen we?
Lokanta
Een traditioneel Turks restaurant waar je vaak betaalbaar kan eten wordt ook wel Lokanta genoemd. Ik vind dat gezellig klinken, omdat het me doet denken aan Zuid-Amerikaanse restaurantjes. In Istanbul maken we voor het eerst kennis met een Lokanta. Het eten staat tentoongesteld, dus je kan zien wat je kiest en daarna wordt het verder voor je bereid. De tafel staat vol met met name lekkere groentegerechten. Verrassend is de Zeytinyagli Enginar (Artisjokhart gevuld met groente en olijfolie). Ik wist niet dat de Turkse keuken artisjok serveerde. De Havuç Tarator (wortel in yoghurtsaus) is zoet en fris tegelijkertijd. We kunnen niet alles proeven, maar nog genoeg tijd in Turkije om van alles te proberen.
Çai
Nergens wordt zoveel çai (thee) gedronken als in Turkije. Wil je onderdeel zijn van een dorpje, met mensen kletsen, ga naar een theetuin. Ook langs de weg vind je tal van stopjes om lekkere çai te drinken. De ene stop is nog mooier versiert dan de andere. Dat er veel thee gedronken werd, dat wisten we al, maar dat het ook verbouwd wordt in Turkijke wisten we niet. Inmiddels zijn we in het bezit van een heerlijke çai uit iemands eigen tuin. De theepotten bestaan uit twee verdiepingen, je ziet hier de mooste exemplaren. In de onderste pot zit heet water en in de bovenste pot heet water met de theeblaadjes. De thee wordt sterk gezet en verdunt met wat water uit de onderste pot.
Wortels, knoflook en hazelnoten
We vervolgen onze route door de Zwarte Zee regio. Soms langs de kust en dan weer door het binnenland. De kust heeft groene baaien, afgewisseld met rechtere stukken waar grotere stadjes vooral veel commerciële activiteiten ontplooien. In het binnenland zijn veel bergdorpjes, soms nog met oude vakwerkhuizen.
Er zijn hier meerdere dorpen en stadjes die bekend staan om de productie van een specifiek product. Zo staat Beypazari bekend om zijn wortelproductie. In de bazaar van Beypazari kopen we dan ook een heerlijk versgeperst wortelsapje en bij de soep krijgen we smakelijke ingelegde wortels. Een grotere stad verderop staat bekend om zijn gelijknamige knoflook, Kastamonou Knoflook. Langs de weg zien we veel stalletjes, vol met de beroemde Kastamonou knoflook.
Nog verder naar het oosten zien we steeds vaker grote blauwe zeilen op de grond met daarop noten. Als we beter kijken zijn het hazelnoten. Dit oostelijke deel van Turkije verbouwt ongeveer 75% van ‘s werelds hazelnoten.
Home cooking
Naast al het lekkers in de restaurantjes, probeer ik zelf ook altijd zoveel mogelijk recepten uit van het land waar we zijn. Dit keer gebruikte ik het kookboek van Fidan Ekiz, Findan’s Family food. Naast fijne recepten – zoals linzensoep, gevulde paprika, bulgur- staan er ook mooie familieverhalen in en leerde ik veel over Turkije door haar verhalen.
Aan zelf koken komen we hier eigenlijk te weinig toe. Er is namelijk nog geen dag voorbij gegaan, en dan bedoel ik dus echt nog géén dag, dat we geen eten hebben gekregen. Op picknickplekjes waar we naast families staan, op de campings waar we zijn, of waar dan ook, we krijgen altijd wat lekkers toegestopt. Het vraagt heel veel doorzettingsvermogen om beleefd af te slaan en waarom zouden we ook. Het is een lesje ontvangen. We genieten met volle teugen van vers gegrilde paprika, gegrilde kip, vers gevangen visjes, druiven, vijgen, gözleme, çai geoogst uit eigen tuin en noem maar op. Wat een feest!
Streetfood
Op straat staan regelmatig stalletjes die je graag een lekkere snack verkopen. We aten kumpir (gepofte aardappel), közde misir (gegrilde mais), Dürüm (wrap) en simit (ringvormig brood met sesamzaad). Er is vaak nog veel meer te krijgen, zoals de eerder genoemde gözleme, kastanjes, soep, mosselen en verschillende soorten köfte.
Dit was nog maar een hele kleine greep uit de Turkse keuken, kortom we hebben nog heel veel te proeven!
Op de hoogte blijven?
Krijg éen keer per maand een email van ons.